تفاوت لوله مانیسمان و درزدار در چیست؟

تفاوت لوله مانیسمان و درزدار در روش تولید، ظاهر، مقاومت و استانداردهای ساخت است. لوله مانیسمان که به آن لوله بدون درز هم گفته می‌شود، هیچ اثری از جوش ندارد و یکپارچه از شمش فولادی ساخته می‌شود. به همین دلیل مقاومت بالایی دارد و بیشتر در صنایع حساس مثل نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاه‌ها استفاده می‌شود. در مقابل، لوله درزدار از ورق فولادی ساخته شده و لبه‌های آن به وسیله جوش به هم متصل می‌شوند. این لوله‌ها اقتصادی‌تر هستند و برای پروژه‌های ساختمانی و عمومی گزینه مناسبی به شمار می‌روند. در ادامه با جزییات بیشتری فرق لوله مانیسمان و درزدار را بررسی می‌کنیم تا هنگام خرید لوله مانیسمان و یا بدون درز انتخاب بهتری داشته باشید.

تفاوت لوله بدون درز و درزدار در روش تولید

لوله مانیسمان یا لوله‌ بدون درز از یک شمش فولادی جامد و یکپارچه ساخته می‌شود. این فرآیند تولید که به نورد گرم معروف است، مراحل پیچیده‌تری دارد:

• گرمایش شمش: ابتدا شمش فولادی تا دمای بسیار بالا (حدود ۱۲۰۰ درجه سانتی‌گراد) حرارت داده می‌شود تا کاملا نرم و چکش‌خوار شود.
• سوراخ‌کاری و نورد: سپس، با استفاده از یک سنبه یا موشک نوک‌تیز فلزی، سوراخی در مرکز شمش ایجاد می‌شود. همزمان با این فرآیند، شمش از میان غلتک‌های نورد عبور کرده و کشیده می‌شود تا به قطر و ضخامت مورد نظر برسد.
• کشش و تنظیم ابعاد: در نهایت، لوله سرد شده و تحت عملیات کشش سرد و پرداخت نهایی قرار می‌گیرد تا ابعاد دقیق و سطح صافی پیدا کند. این روش تولید، لوله‌ای یکپارچه و بدون هیچ‌گونه درز جوش ایجاد می‌کند که از استحکام و مقاومت بسیار بالایی برخوردار است.

اگر قصد خرید لوله مانیسمان دارید و دنبال برندهای معتبر هستید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله بهترین برند لوله مانیسمان را مطالعه کنید.

در مقابل، لوله‌های درزدار از ورق‌های فولادی تولید می‌شوند. فرآیند تولید آن‌ها به این صورت است:

• برش ورق: ورق‌های فولادی به صورت نوارهای بلند برش داده می‌شوند.
• رول‌فرم: این نوارها از میان غلتک‌های فرم‌دهی عبور می‌کنند و به تدریج به شکل یک استوانه یا لوله در می‌آیند.
• جوشکاری: لبه‌های ورق که اکنون در کنار هم قرار گرفته‌اند، با استفاده از روش‌های مختلف جوشکاری مانند جوش الکتریکی مقاومتی (ERW) یا جوش زیرپودری (SAW)، به یکدیگر متصل می‌شوند و درز جوش ایجاد می‌شود.
• کشش و پرداخت: در نهایت، لوله برای تنظیم ابعاد و حذف اضافه‌های جوشکاری، کشیده شده و پرداخت می‌شود.

تفاوت لوله مانیسمان و درزدار در همین فرآیند جوشکاری درزدار کاملا مشهود است. وجود درز جوش، نقطه ضعف بالقوه‌ای در ساختار لوله ایجاد می‌کند که می‌تواند مقاومت آن را در برابر فشار و خوردگی را کاهش دهد.

طبق گفته سایت American Piping Products:

Seamless piping begins as a solid cylindrical hunk of steel called a billet. While still hot, billets are pierced through the center with a mandrel. The next step is rolling and stretching the hollow billet. The billet is precisely rolled and stretched until it meets the length, diameter and wall thickness as specified by the customer order.

تولید لوله بدون درز با یک قطعه فولادی استوانه‌ای و جامد به نام بیلت (Billet) آغاز می‌شود. زمانی که هنوز داغ است، بیلت با استفاده از یک سنبه (Mandrel) از مرکز سوراخ می‌شود. در مرحله بعد، بیلت توخالی تحت فرآیند نورد و کشش قرار می‌گیرد. این قطعه به‌طور دقیق نورد و کشیده می‌شود تا به طول، قطر و ضخامت دیواره‌ای که در سفارش مشتری مشخص شده است برسد.

اگر می‌خواهید بتوانید لوله مانیسمان اصل و فیک را از هم تشخیص دهید، مقاله تشخیص لوله مانیسمان تقلبی از اصل را از دست ندهید.

تفاوت لوله مانیسمان و درزدار در ظاهر

یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای تشخیص تفاوت لوله مانیسمان و درزدار بررسی ظاهر آن‌هاست. لوله مانیسمان به دلیل این‌که در فرآیند تولید هیچ جوش یا اتصالی ندارد، سطحی کاملا صاف، براق و یکنواخت دارد. این ویژگی باعث می‌شود که ظاهر آن بسیار یکدست و بدون هیچ‌گونه نقص به نظر برسد. در مقابل، لوله‌های درزدار از ورق فولادی ساخته می‌شوند و برای شکل‌گیری به صورت لوله، نیاز به جوشکاری دارند. همین موضوع باعث می‌شود که در امتداد طول لوله یک خط جوش مشخص وجود داشته باشد. البته در تکنولوژی‌های جدید، خطوط جوش با دقت بیشتری پردازش و حتی پرداخت می‌شوند تا کمتر به چشم بیایند، اما اگر لوله را با دقت بررسی کنید، این درز همچنان قابل مشاهده است. به همین دلیل در پروژه‌هایی که زیبایی ظاهری و یکنواختی سطح اهمیت زیادی دارد، اغلب لوله مانیسمان ترجیح داده می‌شود. در مقابل، در کاربری‌هایی که ظاهر لوله اهمیت چندانی ندارد و بیشتر جنبه اقتصادی مدنظر است، لوله درزدار می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.

اگر قصد تهیه لوله بدون درز رده 80 را دارید، می‌توانید به صفحه قیمت لوله مانیسمان رده 80 مراجعه کنید.

بسیاری از مهندسین لوله API و مانیسمان را یکی می‌دانند. اگر شما هم قصد خرید لوله API و یا مانیسمان را دارید پیشنهاد می‌کنیم  قبل از اقدام به خرید مقاله تفاوت لوله مانیسمان و API را مطالعه کنید..

مزایای لوله مانیسمان و لوله سیاه درزدار

برای درک بهتر تفاوت لوله مانیسمان و درزدار لازم است مزایای هر کدام را جداگانه بررسی کنیم. این دو نوع لوله با وجود شباهت‌های ظاهری، کاربردها و نقاط قوت کاملا متفاوتی دارند. لوله مانیسمان به دلیل نداشتن خط جوش، مقاومت بالایی در شرایط کاری سخت از خود نشان می‌دهد و برای صنایع حساس انتخاب اول است. در مقابل، لوله سیاه درزدار به دلیل روش تولید ساده‌تر و هزینه کمتر، گزینه‌ای اقتصادی‌تر برای پروژه‌های ساختمانی و تاسیساتی محسوب می‌شود. در ادامه به طور جداگانه مزایای هر یک از این دو لوله را بررسی می‌کنیم:

مزایای لوله مانیسمان:

• تحمل فشارهای بالا و دماهای شدید
• عمر طولانی‌تر در مقایسه با لوله‌های جوشکاری شده
• مناسب برای انتقال سیالات خورنده و خطرناک
• استفاده گسترده در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی

مزایای لوله سیاه درزدار:

• قیمت مناسب‌تر نسبت به مانیسمان
• تولید در سایزها و ضخامت‌های متنوع
• مناسب برای مصارف ساختمانی، تاسیساتی و صنعتی سبک
• دسترسی آسان در بازار داخلی

جهت مشاهده و خرید محصولات لوله بدون درز رده 40 می‎‌توانید به صفحه قیمت لوله مانیسمان رده 40 مراجعه کنید.

تفاوت لوله مانیسمان و درزدار در مقاومت و استحکام

لوله مانیسمان(بدون درز): به دلیل یکپارچه بودن و نداشتن خط جوش، در برابر فشارهای داخلی، ضربه‌های مکانیکی و تغییرات دمایی بسیار مقاوم است. در پروژه‌هایی که احتمال نشتی یا ترک خوردگی خطرساز است، تنها گزینه مطمئن، استفاده از لوله بدون درز می‌باشد.

 لوله درزدار: اگرچه برای کاربری‌های عمومی و فشارهای سبک مناسب است، اما خط جوش نقطه ضعف آن محسوب می‌شود. در فشارهای بالا یا تماس با مواد شیمیایی خورنده، احتمال آسیب‌دیدگی بیشتر است.

اگر نیاز به یک راهنمای کامل برای تهیه لوله مانیسمان دارید مقاله راهنمای خرید لوله مانیسمان منتظر شما است.

تفاوت لوله مانیسمان و درزدار در استانداردها

در بحث تفاوت لوله مانیسمان و درزدار، یکی از بخش‌های بسیار مهم استانداردها است. استانداردها تعیین می‌کنند که مواد اولیه چه مشخصاتی داشته باشند، آزمون‌های مکانیکی چیست، ابعاد چگونه کنترل شوند، تحمل فشار و دما چقدر باشد، و کیفیت تولید به چه صورت تضمین شود. این تفاوت‌ها می‌تواند تاثیر بسیار زیادی روی عملکرد لوله‌ها، عمر مفید آن‌ها و ایمنی کار داشته باشد.

لوله مانیسمان به عنوان لوله‌ای بدون درز استانداردهای بسیار سختگیرانه‌ای دارد چون باید توانایی تحمل فشارهای بالا، دماهای زیاد، و شرایط خورنده را داشته باشد. استانداردهایی مثل ASTM A106 برای کاربری تحت دما و فشار بالا طراحی شده‌اند؛ شامل الزامات تست کشش، تست هیدرواستاتیک، آزمون خمش و پرداخت سطح می‌شوند.

لوله درزدار، چون در فرآیند تولیدش شامل جوش است، علاوه بر آزمون‌های عمومی، استانداردهایی دارد که کیفیت خط جوش، ترکیب شیمیایی و ویژگی‌های مکانیکی در ناحیه جوش یا اطراف آن را کنترل می‌کند. برای مصارف عمومی و انتقال سیالات با فشار متوسط‌تر، استانداردهایی مانند ASTM A312 یا استاندارد اروپایی EN 10217 به کار می‌روند. در این استانداردها الزامات متفاوتی برای تست جوش، تلرانس ابعاد، خواص مکانیکی و کنترل کیفی وجود دارد.

بنابراین، تفاوت لوله مانیسمان و درزدار از نظر استانداردها نه فقط در نام استاندارد، بلکه در سطح کنترل کیفی، آزمون‌ها و تطابق با شرایط کاری متفاوت است.

استاندارد لوله بدون درز مانیسمان و تفاوت آن با لوله درزدار

لوله‌های بدون درز یا مانیسمان بر اساس استانداردهای بین‌المللی متعددی طراحی و تولید می‌شوند که هرکدام نیازهای عملیاتی خاصی را پوشش می‌دهند. برای مثال، ASTM A106 به‌طور گسترده در شرایط دما و فشار بالا در صنایع نفت و نیروگاه‌ها کاربرد دارد. ASTM A53 بیشتر برای انتقال سیالات و کاربردهای عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد، در حالی‌که API 5L استاندارد اصلی برای خطوط انتقال نفت و گاز محسوب می‌شود. این لوله‌ها به روش اکستروژن از شمش فولادی تولید می‌شوند و به دلیل فقدان خط جوش، خواص مکانیکی یکنواخت‌تر، مقاومت بالاتر در برابر فشار داخلی و دوام بیشتر در محیط‌های خورنده دارند. در نقطه مقابل، لوله‌های درزدار مطابق استانداردهایی مانند ASTM A53 Grade A/B (Welded) و API 5L ERW ساخته می‌شوند که طی فرآیند نورد ورق فولادی و جوشکاری به‌دست می‌آیند. اگرچه این لوله‌ها هزینه تولید و قیمت پایین‌تری دارند، اما در ناحیه درز جوش مستعد ضعف‌های متالورژیکی و کاهش استحکام هستند؛ به همین دلیل بیشتر در کاربردهای فشار پایین و سیستم‌های غیرحساس مورد استفاده قرار می‌گیرند. در نتیجه، تفاوت لوله مانیسمان و درز دار نه‌تنها ناشی از روش ساخت، بلکه مرتبط با استانداردهای مرجع، قابلیت اطمینان در شرایط عملیاتی، ویژگی‌های مکانیکی و دامنه مصرف آن‌ها است.

جمع بندی

لوله مانیسمان (بدون درز) و لوله درزدار تفاوت‌های اساسی در روش تولید، ظاهر، مقاومت و استاندارد دارند. مانیسمان از شمش فولادی یکپارچه ساخته می‌شود و به دلیل نداشتن خط جوش، استحکام و طول عمر بالایی دارد؛ به همین دلیل در صنایع حساس مانند نفت، گاز و پتروشیمی کاربرد گسترده‌ای پیدا کرده است. در مقابل، لوله درزدار با جوشکاری ورق فولادی تولید می‌شود، اقتصادی‌تر بوده و برای پروژه‌های ساختمانی و عمومی گزینه مناسبی محسوب می‌شود.

سوالات متداول

1. تفاوت لوله بدون درز و درزدار چیست؟

لوله بدون درز یکپارچه و بدون خط جوش است و مقاومت بالاتری دارد؛ در حالی‌که لوله درزدار با جوشکاری ساخته می‌شود و اقتصادی‌تر است.

2. آیا لوله مانیسمان گران‌تر از لوله درزدار است؟

بله، به دلیل روش تولید پیچیده‌تر و کیفیت بالاتر، قیمت لوله مانیسمان بیشتر از لوله‌های درزدار است.

3. لوله‌های مانیسمان در چه رده‌هایی تولید می‌شوند؟

این لوله‌ها معمولا در رده‌های مختلفی عرضه می‌شوند که رایج‌ترین آن‌ها لوله مانیسمان رده 20، رده 40 و رده 80 است.

4. برای خرید لوله صنعتی باید به چه نکاتی توجه کرد؟

کاربری پروژه، فشار کاری، استاندارد مورد نیاز و در نهایت قیمت محصول از مهم‌ترین فاکتورها در انتخاب هستند. جدول وزنی لوله مانیسمان برای محاسبات خرید به شما کمک کی کند.